باب: تسليم
القليل على
الكثير.
4. AZ SAYIDA OLANLARIN ÇOK OLANLARA SELAM VERMESİ
حدثنا محمد
بن مقاتل أبو
الحسن: أخبرنا
عبد الله:
أخبرنا معمر،
عن همَّام بن
منبه، عن أبي
هريرة،
عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال: (يسلم
الصغير على
الكبير،
والمار على
القاعد، والقليل
على الكثير).
[-6231-] Ebu Hureyre'den rivayete göre; "Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
Küçük büyüğe, yürüyen oturana, az sayıdakiler çok sayıda olanlara
selam verir. "
Hadis 6232, 6233 ve 6234 numara ile geçiyor.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Az sayıda olanların çok sayıdakilere selam vermesi."
Bu ikiye ve daha fazlasına nispetle biri, üçe ve daha fazlasına nispetle ikiyi
ve bundan yukarıdaki sayıları kapsayan nisbi (göreceli) bir durumdur.
el-Maverdi dedi ki: Bir kişi bir meclise girse, eğer hepsini
kapsayacak tek bir selam kadar az iseler ve o da bir selam verse yeterlidir.
Eğer artırarak bazılarına özellikle selam verecek olursa, bunda bir sakınca
yoktur. Onlardan birisinin de selamı alması yeterlidir. Daha fazla sayıda
kimselerin selamı almalarında da bir sakınca yoktur.
يسلم الراكب
على الماشي.
5. BİNEKLİ YÜRÜYENE SELAM VERİR
حدثنا محمد:
أخبرنا مخلد:
أخبرنا ابن
جريج قال:
أخبرني زياد:
أنه سمع
ثابتاً مولى
عبد الرحمن بن
زيد: أنه سمع
أبا هريرة
يقول:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (يسلم
الراكب على
الماشي،
والماشي على
القاعد،
والقليل على
الكثير).
[-6232-] Ebu Hureyre'den dedi ki: "Rasulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem:
Binekli yürüyene, yürüyen oturana, az sayıda olanlar çok sayıda olanlara
selam verirler, diye buyurdu."
باب: يسلم
الماشي على
القاعد.
6. YÜRÜYEN OTURANA SELAM VERİR
حدثنا إسحق
بن إبراهيم:
أخبرنا روح بن
عبادة: حدثنا
ابن جريج قال:
أخبرني زياد:
أن ثابتاً أخبره،
وهو مولى عبد
الرحمن بن
زيد، عن أبي
هريرة رضي
الله عنه،
عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم أنه قال:
(يسلم الراكب
على الماشي،
والماشي على
القاعد، والقليل
على الكثير).
[-6233-] Ebu Hureyre r.a.'dan rivayete göre;
"Rasuluilah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
Binekli yürüyene, yürüyen oturana, az sayıdaki kimseler çok
olanlara selam verirler."
باب: يسلم
الصغير على
الكبير.
7. KÜÇÜK BÜYÜĞE SELAM VERİR
وقال
إبراهيم، عن
موسى بن عقبة،
عن صفوان بن سليم،
عن عطاء بن
يسار، عن أبي
هريرة قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (يسلم
الصغير على
الكبير،
والمار على
القاعد،
والقليل على
الكثير).
[-6234-] Ebu Hureyre'den dedi ki: "Rasuluilah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
Küçük büyüğe, yürüyen oturaI)a, az sayıdaki kimse de çok sayıdaki
kimselere selam verir."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Yürüyen oturana" el-Edebu'l-Müfred'de ve sahih
olduğunu belirterek Tirmizi'de,Nesai'de, İbn Hibban'ın Sahih'inde hadis:
"Ata binmiş olan yürüyene, yürüyen oturana selam verir" lafzı ile
zikredilmiştir. Eğer ayakta duran kimse hareketsiz duran diye yorumlanırsa,
oturan, duran, yaslanmış yahut yatmış bulunan ifadesinden daha genelolur. Şayet
bu şekil binene göre düşünülecek olursa, şekillerde de farklılık çokluk
sözkonusu olur. Geriye nass ile belirtilmemiş tek bir şekil kalır. O da: İkisi
de binek üzerinde bulunması yahut yürümesi halidir. e1Mazerı bu hususu söz
konusu ederek şunları söylemektedir: Dinde daha alt mertebede bulunan bir
kimse, -fazileti sebebiyle- daha üst mertebede olana selam verir. Çünkü din
itibariyle fazilet ve üstünlük, şer'an teşvik edilmiş bir şeydir.
"Sayıca az olanlar, çok olanlara selam verirler." Buna
dair açıklama daha önce geçmiş bulunmaktadır, ama durum aksi olup çok sayıda
bir kalabalık, az sayıda bir kalabalığın yanından geçerse, aynı şekilde yaşça
küçük olan büyük olanın yanından geçerse selamlaşmanın nasılolacağı hususunda
açık bir ifade görmedim. Nevevı geçip gitmeyi nazar-ı itibara alarak şunları
söylemektedir:
Gelen ister küçük ister büyük, ister az ister çok olsun önce o
selam verir. elMühelleb'in: Yürüyen kimse hüküm itibariyle dışarıdan içeri
giren kimse gibidir, sözü de buna uygundur.